W środę, 8 listopada 2006r. Merkury przejdzie przez tarczę Słońca pierwszy raz od 2003 roku. Takie "spotkania" planet ze Słońcem to stosunkowo rzadkie zjawisko. Z Ziemi widoczne jest jedynie przejście dwóch planet: Merkurego i Wenus.
Merkury pojawi się tylko na 1/194 wielkości Słońca, więc aby zobaczyć jego maleńki dysk przez teleskop należy użyć specjalnego słonecznego filtru by chronić oczy. Edmund Halley pierwszy opracował sposób określania odległości Słońca od Ziemi na podstawie przejść Merkurego przed tarczą słoneczną oraz wyznaczył współrzędne 360 gwiazd nieba południowego.
Główne wydarzenia następujące podczas tego zjawiska są analogiczne do pierścieniowego zaćmienia Słońca. Przejście zaczyna się z chwilą gdy dysk planety jest pozornie styczny ze Słońcem. Wkrótce potem planeta jest widoczna jako niewielkie "nacięcie". Podczas następnych kilku godzin planeta wolno będzie przemierzać słoneczny dysk aż kolejny raz będzie styczna wewnętrznie ze Słońcem. W końcu przejście kończy się gdy Merkury jest pozornie styczny ze Słońcem.
Czasy najważniejszych wydarzeń podczas tranzytu w czasie uniwersalnym:
kontakt |
godzina UT | kąt nachylenia |
Kontakt I Kontakt II Maximum Kontakt III Kontakt IV | 19:12:04 UT 19:13:57 UT 21:41:04 UT 00:08:16 UT 00:10:08 UT | 141° 141° 205° 269° 269° |
To fascynujące zjawisko będzie powszechnie widoczne w Ameryce, na Oceanie Spokojnym, we wschodniej części Azji i Australii. Niestety mieszkańcy Europy nie będą mogli go oglądać.
W każdym stuleciu jest około 13 takich tranzytów Merkurego.
W XXI wieku będzie jeszcze (łącznie z 2006r.) 8 tranzytów Merkurego:
rok/miesiąc/dzień |
godzina |
2006 Listopad 08 2016 Maj 09 2019 Listopad 112032 Listopad 132039 Listopad 072049 Maj 072052 Listopad 092062 Maj 10 2065 Listopad 112078 Listopad 142085 Listopad 072095 Maj 08 2098 Listopad 10 | 21:4114:5715:2008:5408:4614:2402:3021:3720:0713:4213:3621:0807:18 |
Ponieważ orbita Wenus jest znacznie większa niż orbita Merkurego, jego przejścia przez tarczę Słońca są znacznie rzadsze. Rzeczywiście, tylko siedem takie wydarzenia nastąpiły od czasu wynalezienia teleskopu (1631, 1639, 1761, 1769, 1874, 1882 i 2004).
Tranzyty Wenus podczas 300 lat (1901 – 2200):
rok | miesiąc | dzień | godzina |
2004 2012 2117 2125 | Czerwiec Czerwiec Grudzień Grudzień | 08 06 11 08 | 08:1901:2802:4816:01 |
Tranzyt Wenus w 2004 roku był pierwszym od 1882 roku.
Na następny tranzyt Merkurego musimy zaczekać do 09 maja 2016 kiedy to będzie widoczne z Ameryki, Europy, Afryki i centralnej Azji.