Komety powstały gdy formował się nasz Układ Słoneczny. Jednak nie jesteśmy w stanie odtworzyć dostatecznie warunków w jakich się one tworzyły. Nie mniej jednak, potrafimy mając kilka podstawowych składników, z których zbudowane jest jądro komety stworzyć taką strukturę, która jak żywo przypomina nam kometę.
Składniki na kometę o rozmiarach ok. 15 cm:
1. 2 szklanki wody
2. 2 szklanki suchego lodu (zamrożonego dwutlenku węgla)
3. 2 czubate łyżki piasku lub żużlu
4. trochę amoniaku
5. trochę organicznego materiału, którym może być np. gęsty sok z ciemnych owoców
Najtrudniej jest oczywiście o suchy lód, ale Twój nauczyciel fizyki/przyrody w szkole na pewno zainteresuje się Twoim projektem i pomoże w jego zamówieniu i zakupieniu. Najlepiej kupić więcej suchego lód w przeddzień eksperymentu i go przetransportować w odpowiedniej skrzynce i umieścić na noc w zamrażalniku (powinno go być więcej, gdyż część nieuchronnie wysublimuje w czasie transportu).
Potrzebujemy:
1. skrzynkę do przechowywania suchego lodu
2. dużą plastikową miskę do mieszania
3. 4 średnich rozmiarów torby na śmiecie
4. rękawice do pracy - suchy lód jest bardzo zimny!
5. młotek lub tłuczek do mięsa
6. duży przyrząd do mieszania
7. ręczniki papierowe
Wykonujemy kometę wyłącznie pod opieką dorosłych!
Gdy już mamy kogoś do opieki i wszystkie produkty, przystępujemy do pracy:
1. Rozetnij jedną plastikową torbę na śmieci i wymość nią plastikową miskę, tak by jej brzegi luźno zwisały poza brzeg miski i by było łatwo wkładać do niej zebrane produkty.
2. Ustaw wszystkie składniki i narzędzia wygodnie przez sobą, by były pod ręką.
3. Wlej wodę do miski.
4. Dodaj piasek lub żużel.
5. Dodaj odrobinę amoniaku.
6. Dodaj odrobinę materiału organicznego i dobrze wszystko wymieszaj.
7. Włóż trzy torby na śmiecie jedną w drugą a w tej najbardziej wewnętrznej umieść suchy lód. Koniecznie załóż rękawice gdy dotykasz suchego lodu!
8. Teraz pokrusz suchy lód za pomocą młotka lub tłuczka do mięsa.
9. Dodaj szybko pokruszony lód do reszty składników w misce cały czas mieszając energicznie całość.
10. Kontynuuj mieszanie aż cała mieszanina stanie się prawie całkowicie zamrożona.
11. Wyjmij kometę z miski razem z torbą-podkładką i szybko uformuj z niej kulę śnieżną.
12. Teraz umieść kometę w takim miejscu by wszyscy mogli śledzić jej topienie się i sublimowanie - czyli bezpośrednie przejście ze stanu stałego w gazowy - co robi właśnie suchy lód w temperaturze pokojowej, a kometa - w temperaturze jaka panuje w przestrzeni międzyplanetarnej - gdy jest ogrzewana przez Słońce.
Jądro komety Halley'a
Największe jądro, które znamy, to jądro Komety Halley'a. Warto tutaj dodać, że budowę jądra komety znamy dopiero od bardzo niedawna - mniej więcej od 20 lat. A wszystko zaczęło się właśnie od Komety Halley'a , która w 1986 roku, po 76 latach powróciła w pobliże Słońca, a tym samym bliżej Ziemi. Wtedy to postanowiono wysłać na spotkanie z nią sondy kosmiczne. I to były pierwsze sądowania komet, pierwsze sondy kosmiczne, które zbadały jądro komety. I właściwie dopiero wtedy zobaczyliśmy, że to jądro komety jest jakąś sztywną bryłą. Przedtem nie było to takie pewne, domyślaliśmy się, że to tak jest, ale nikt tego do końca nie wiedział. Dopiero dzięki misjom kosmicznym do komety Halleya dowiedzieliśmy się jak wygląda jądro komety. Stwierdziliśmy, że jego rozmiary wynoszą między 15-16 km na 8 km. Poznaliśmy struktury, poznaliśmy skład chemiczny, poznaliśmy "życie" tego jądra. Potem przyszły dalsze misje, ale to jest właśnie to ostatnie XX-lecie.
Źródło: "Sezon na Dwójkę: Wszystko o kometach" - audycja (Program II, 12.06.2008)
www2.cbk.waw.pl
Opracowanie tekstu: AJ