Miesięczne mapy nieba – październik

Miesięczne mapy nieba – październik - AstronomiaW październiku gwiazdozbiory letnie przesunęły się już w zachodni i północno-zachodni obszar nieba. Widzimy tam, jeszcze dość wysoko nad horyzontem, trójkąt letni: Wegę w Lutni, Deneba w Łabędziu i Altaira w Orle.

„Krzyż Północy", jak inaczej nazywamy Łabędzia, stoi prawie pionowo w przeciwieństwie do sytuacji w lipcu, kiedy gwiazdozbiór ten wieczorem, wkrótce po wschodzie ukazywał się na północnym zachodzie. Między Łabędziem a Orłem znajdują się Lis i Strzała, a z lewej strony Orła również Delfin. Spośród innych gwiazdozbiorów letnich ostatecznie znikł już Skorpion. Strzelec jest widoczny w południowej Europie. Lepiej widać na zachodzie Herkulesa z gwiazdą główną Ras-Algetl w połowie wysokości między horyzontem a zenitem. Natomiast Wężownik (0-phiuchus) z gwiazdą główną Ras-AIhague jest jeszcze tylko częściowo widoczny nisko w kierunku WSW.

Miesięczne mapy nieba – październik - Astronomia

Bliżej horyzontu w kierunku WNW widzimy jeszcze Koronę Północną z Gemmą oraz północne fragmenty Wolarza (Bootes). Przestrzeń na południu i południowym wschodzie zajmują teraz gwiazdozbiory jesienne. Wiele z nich jest zresztą niepozornych i zawiera słabiej świecące gwiazdy, trudne do zauważenia zwłaszcza wtedy, gdy obserwacje prowadzimy na rozświetlonym niebie wielkomiejskim; wówczas niebo na południu i południowym wschodzie wydaje się nam nieomal „puste".
Najbardziej rzuca się w oczy kwadrat Pegaza, który na południu zbliżył się do przekroczenia południka. Inne gwiazdy Pegaza znajdują się z prawej strony tego kwadratu. Do górnej lewej gwiazdy kwadratu Pegaza bliska jest Andromeda widoczna jako rozciągnięty łańcuch. Ciemną nocą w przejrzystym powietrzu widzimy w niej nawet gołym okiem Mgławicę Andromedy. Znacznie mniej efektownie wyglądają natomiast gwiazdozbiory Zodiaku: Koziorożec, Wodnik i Ryby w kierunkach od SSW po południowy wschód. Nieco jaśniejsze gwiazdy obejmuje Baran, który w tym czasie znajduje się na wschodzie. Między Baranem a Andromedą znajduje się maleńki gwiazdozbiór Trójkąt. Nieco jaśniejszy Wieloryb wzeszedł już teraz całkowicie nad horyzontem na południowym wschodzie.

Miesięczne mapy nieba – październik - Astronomia

Fomalhaut, główna gwiazda Ryby Południowej, w środkowej Europie wschodzi kilka stopni ponad horyzont, a obserwatorzy w północnej Europie muszą zupełnie zrezygnować z oglądania tej gwiazdy. O wiele dogodniejsza jest jego obserwacja w południowej Europie nad horyzontem w kie-runku SSE. Można tam również obserwować fragmenty gwiazdozbiorów Żurawia i Rzeźbiarza.

Nisko na północnym wschodzie widoczne są już pierwsze zwiastuny nieba zimowego, zwłaszcza gwiazdozbiór Byka, który wzeszedł już całkowicie, przynajmniej dla środkowej i północnej Europy. Jego główna gwiazda ma nazwę Aldebaran. Z nim sąsiaduje z lewej gromada gwiazd Hiady. Nieco ponad nim odnajdujemy Plejady. W lewo powyżej Byka dostrzegamy Woźnicę z Capellą. Jeszcze nieco wyżej na północnym wschodzie znajduje się Perseusz. Jego główna gwiazda, Algenib, znajduje się dokładnie na przedłużeniu łańcucha gwiazd Andromedy w kierunku horyzontu.

Jeszcze nieco wyżej w kierunku NNE znajduje się Kasjopea. Jej postać jest już obrócona w kształt litery M. Prawie pionowo ponad nami rozpoznajemy Cefeusza. Wielka Niedźwiedzica (Wielki Wóz) znajduje się nisko na północy, a Mała Niedźwiedzica (Mały Wóz) z lewej strony Gwiazdy Polarnej. Między Małą a Wielką Niedźwiedzicą wije się Smok. Bardzo nisko na północnym wschodzie znajduje się również fragment gwiazdozbioru Rysia. W październiku Droga Mleczna jest słabiej widoczna niż w ostatnich dwóch miesiącach, gdyż jej najjaśniejsze części już zaszły na południowym zachodzie lub znajdują się zbyt nisko nad horyzontem. Stamtąd Droga Mleczna rozciąga się do trójkąta letniego, gdzie jeszcze odcina się dość wyraźnie na tle nocnego nieba, dalej przechodzi przez zenit w kierunku Kasjopei, Perseusza i Woźnicy aż do horyzontu na północnym wschodzie. W tym rejonie Droga Mleczna jest jednak bardzo blada.

Źródło: Joachim Herrmann "Gwiazdy"

Odsłony: 16217
Kategoria: