Niebieski wir w rzece

Niebieski wir w rzeceNowe zdjęcie, uzyskane za pomocą Bardzo Dużego Teleskopu (VLT), pokazuje galaktykę NGC 1187. Ta robiąca wrażenie spirala znajduje się około 60 milionów lat świetlnych od nas i widoczna jest w konstelacji Erydanu.

W ciągu ostatnich trzydziestu lat w NGC 1187 nastąpiły dwa wybuchy supernowych, najnowsza w 2007 roku. Zaprezentowana fotografia jest najbardziej szczegółowym zdjęciem galaktyki uzyskanym do tej pory.

Na nowym zdjęciu z VLT galaktyka NGC 1187 jest widoczna prawie z góry, co daje nam dobrą możliwość podziwiania jej spiralnej struktury. Można dostrzec około sześciu ramion spiralnych, z których każde zawiera wielkie ilości gazu i pyłu. Niebieskawe struktury w ramionach spiralnych wskazują obecność młodych gwiazd narodzonych w obłokach gazu międzygwiazdowego.


Gdy spojrzymy w kierunku centralnych obszarów, ujrzymy świecące na żółto centralne zgrubienie galaktyki. Ta część galaktyki składa się głównie z e starych gwiazd, gazu i pyłu. W przypadku NGC 1187, zamiast okrągłego zgrubienia, mamy do czynienia z subtelną centralną poprzeczką. Uważa się, że w poprzeczkach zachodzą mechanizmy, które przemieszczają gaz z ramion spiralnych do centrum, wzmacniając procesy gwiazdotwórcze.

Wokół zewnętrznych części galaktyki można dostrzec także wiele słabszych i bardziej odległych galaktyk. Niektóre z nich przeświecają nawet przez dysk NGC 1187. Ich głównie czerwonawe odcienie kontrastują z niebieskimi gromadami gwiazd w znacznie bliższym obiekcie.

Niebieski wir w rzece

NGC 1187 wygląda spokojnie i niezmiennie, ale od 1982 roku zanotowano w niej dwa wybuchy supernowych. Supernowa jest gwałtowną eksplozją gwiazdową, wynikającą ze śmierci albo masywnej gwiazdy, albo białego karła w układzie podwójnym. Supernowe to jedne z najbardziej energetycznych zdarzeń we Wszechświecie i są tak jasne, że często przewyższają blaskiem całą galaktykę, zanim znikną z pola widzenia po kilku tygodniach lub miesiącach. Podczas tego krótkiego okresu supernowa może wypromieniować tyle energii, ile Słońce wyemituje w trakcie swojego całego życia.

W październiku 1982 roku w Obserwatorium ESO La Silla odkryto pierwszą supernową w NGC 1187 – SN 1982R, a ostatnio, w 2007 roku, miłośnik astronomii Berto Monard dostrzegł w RPA kolejną supernową w tej galaktyce – SN 2007Y. Zespół astronomów przeprowadził następnie dokładne badania i monitorował SN 2007Y przez około rok, korzystając w wielu różnych teleskopów. Nowe zdjęcie NGC 1187 zostało utworzone jako część tych badań, a supernową widać blisko dołu zdjęcia (zarejestrowana jest długo po maksimum jasności).

Dane uzyskano za pomocą instrumentu FORS1, zamontowanego na Bardzo Dużym Teleskopie (VLT) w Obserwatorium ESO Paranal w Chile.

Źródło: eso.org

Odsłony: 12509