Sierpień będzie bardzo bogaty w niecodzienne zjawiska astronomiczne. Będą bowiem miały miejsce 2 zaćmienia: całkowite zaćmienie Słońca (w Polsce widziane jako częściowe) oraz częściowe zaćmienie Księżyca również widoczne w Polsce.

Sierpień to także czas spadających gwiazd, więc warto zarezerwować sobie noce wokół 12 dnia tego miesiąca na podziwianie perseidów. Ponoć najwięcej meteorów przemyka przez ziemską atmosferę nad ranem. Gdyby jednak ktoś uznał, że to wszystko to mała atrakcja, by poświęcić sierpniowe noce, proponujemy uatrakcyjnienie programu. Zacznijmy od początku....

Słońce
Sierpień to okres coraz szybszego skracania się dnia. Przez cały miesiąc, na krańcach północnych dzień ulegnie skróceniu o 2 godz. i 3 min, zaś na południu o 1 godz. 37 min. Noce stają się coraz dłuższe, na szczęście dla nas – także coraz ciemniejsze.
W Warszawie 1 sierpnia Słońce wzejdzie o godz. 4:57, zajdzie o 20:26, a 31 sierpnia wzejdzie o 5:46, zajdzie o 19:25. W sierpniu Słońce wstępuje w znak Panny.

1 sierpnia wystąpi całkowite zaćmienie Słońca, widoczne w Polsce jako częściowe.

Księżyc
Miesiąc rozpoczyna i kończy Księżyc nowiem. Pierwszy z nich wypada w pobliżu węzła zstępującego księżycowej orbity, co skutkuje 1 sierpnia całkowitym zaćmieniem Słońca, zaś podczas pełni 16 sierpnia częściowym zaćmieniem Księżyca – obydwa zjawiska będą widoczne w Polsce.

Kolejność faz Księżyca jest w tym miesiącu następująca:

nów (tarcza niewidoczna) - 1 sierpnia o godz. 12:13,
pierwsza kwadra (oświetlona prawa połowa tarczy) - 8 sierpnia o godz. 22:20,
pełnia (tarcza całkowicie oświetlona) - 16 sierpnia o godz. 22:16,
ostatnia kwadra (oświetlona lewa połowa tarczy) - 24 sierpnia o godz. 01:23,
nów (tarcza niewidoczna) - 30 sierpnia o godz. 21:58

W apogeum Księżyc znajdzie się 10 sierpnia o godz. 22:19, natomiast w perygeum 26 sierpnia o godz. 05:58.

Planety i planety karłowate

Merkury, Wenus, Mars i Saturn znajdują się na niebie w pobliżu Słońca i są niewidoczne.

Jowisz świeci on w gwiazdozbiorze Strzelca i jego warunki wieczornej widzialności w porównaniu z lipcem praktycznie są takie same.

Uran świeci z jasnością 5,7m i przez cały sierpień jest "dobrym" obiektem do obserwacji.

Neptun również jest dobrze widoczny (7,8m) w związku ze zbliżającą się opozycją.

Do dostrzeżenia tarcz obu planet (o średnicach odpowiednio 3,7'' i 2,3'') niezbędny jest teleskop o średnicy przynajmniej 10 cm i powiększeniu 100×.

Warunki wieczornej widzialności planety karłowatej (134340) Pluton w porównaniu z lipcem praktycznie nie ulegają zmianie.

Meteory

Od 17 lipca do 24 sierpnia promieniują słynne Perseidy (PER), rój związany z kometą 109P/Swift-Tuttle, o najbardziej regularnej corocznej aktywności. W tym roku główne maksimum nastąpi 12 sierpnia w godzinach 13:30-16:00. W tym okresie radiant meteorów leży w gwiazdozbiorze Perseusza. Tegorocznym obserwacjom Perseidów w drugiej połowie nocy nie będzie przeszkadzał Księżyc po pierwszej kwadrze.

W okresie od 25 sierpnia do 8 września możemy także obserwować bardzo szybkie meteory z roju alfa-Aurigidów (AUR). Maksimum aktywności roju przypada 31 sierpnia o godzinie 21. Rój jest mało aktywny, jednak w latach 1935, 1986 i 1994 zaobserwowano jego nagłe, nieoczekiwane deszcze. W tegorocznych obserwacjach nie będzie przeszkadzał Księżyc tuż po nowiu.

Inne ważne wydarzenia:

1 sierpnia - Całkowite zaćmienie Słońca (w Polsce częściowe). Pas fazy całkowitej zaćmienia rozpocznie się 1 sierpnia o godzinie 11:21 w północnej Kanadzie, niedaleko miejscowości Cambridge Bay na Wyspie Wiktorii,

1 sierpnia o godz. 19 - Złączenie Merkurego z Księżycem w odl. 1°.

2 sierpnia o godz. 17 - Złączenie Wenus z Księżycem w odl. 2°.

3 sierpnia o godz. 16 - Złączenie Saturna z Księżycem w odl. 4°.

4 sierpnia o godz. 14 - Złączenie Marsa z Księżycem w odl. 4°.

13 sierpnia o godz. 03 - Neptun w opozycji do Słońca.

13 sierpnia o godz. 16 - Złączenie Jowisza z Księżycem w odl. 3°.

13 sierpnia o godz. 19 - Złączenie Wenus z Saturnem w odl. 0,2°.

15 sierpnia o godz. 21 - Złączenie Merkurego z Saturnem w odl. 0,6°.

16 sierpnia - Częściowe zaćmienie Księżyca, widoczne w środkowej i wschodniej Afryce, środkowej i wschodniej Europie, w zachodniej Azji oraz w zachodniej części Oceanu Indyjskiego; na Atlantyku, w Ameryce Południowej, w Europie zachodniej i północnej oraz w zachodniej Afryce przy wschodzie Księżyca, natomiast we wschodniej części Azji i w Australii przy zachodzie Księżyca.
Zaćmienie widoczne w Polsce po wschodzie Księżyca.

16 sierpnia o godz. 21 - Złączenie Neptuna z Księżycem w odl. 0,8°.

19 sierpnia o godz. 04 - Złączenie Urana z Księżycem w odl. 4°.

20 sierpnia o godz. 23 - Złączenie Merkurego z Wenus w odl. 0,9°.

22 sierpnia o godz. 20:05 - Słońce wstępuje w znak Panny, jego długość ekliptyczna wynosi wtedy 150°.

23 sierpnia o godz. 23 - Odkrycie gromady otwartej Plejady (M 45) przy ciemnym brzegu Księżyca w ostatniej kwadrze, widoczne w całej Polsce.

31 sierpnia o godz. 07 - Złączenie Saturna z Księżycem w odl. 4°.

(Momenty złączeń planet z Księżycem podane są dla współrzędnych Warszawy. Dla każdego złączenia podano momenty największego zbliżenia obiektów na niebie. Podane są wszystkie złączenia, nie tylko widoczne w Polsce.)