Próbnik Huygens

Sonda Cassini to sonda wysłana przez Europejską Agencję Kosmiczną ESA wspólnie z NASA i Włoską Agencją Kosmiczną w celu zbadania Saturna i jego księżyców. Sonda składa się z dwóch głównych elementów: orbitera Cassini oraz próbnika Huygens (czyt.: Hojhens). Pojazd wystrzelono w 1997 roku przy pomocy rakiety nośnej Titan IV, wszedł on na orbitę Saturna 1 lipca 2004.

Tytan to jedyny księżyc w Układzie Słonecznym, który posiada atmosferę. Próbnik Huygens wylądował na Tytanie 14 stycznia 2005 r. Próbnik Huygens działał na powierzchni Tytana powyżej 2 godzin. Zaistniał zanik danych transmitowanych spowodowany błędnym oprogramowaniem komunikacji z Cassinim po stronie ESA, co wiąże się z częściową utratą danych oraz połowy zdjęć.

Na pokładzie próbnika Huygens znajdowało się urządzenie zbudowane przez polskich naukowców, którego zadaniem było badanie temperatury na powierzchni księżyca Tytan. Czujnik do pomiaru temperatury został skonstruowany w Centrum Badań Kosmicznych (CBK) PAN.

Próbnik Huygens - Astronomia, Astroflesz.pl

Przekrój próbnika Huygens

Manewr lądowania był bardzo ryzykowny, gdyż odbywał się w gęstej atmosferze odległego o 1,5 mld km od Ziemi Tytana, w praktycznie nieznanych warunkach.

Astronomowie odkryli, że na Tytanie istnieć mogą jeziora ciekłych węglowodorów. W warunkach panujących na Tytanie metan i etan mogą istnieć jako ciekłe, woda nie. Z tych wszystkich powodów uczeni interpretują ciemne obszary jako jeziora węglowodorów. W ten sposób Tytan staje się jedynym poza Ziemią ciałem w Układzie Słonecznym, na którym znajdują się zbiorniki cieczy.

Ciecz na tytanie rozrzuciła się na dużych szerokościach „geograficznych”, w pobliżu biegunów tego ciała niebieskiego. Obserwacja powierzchni w świetle widzialnym jest niemożliwa ze względu na gęstą warstwę chmur pokrywającą Tytana. Na otrzymanych obrazach naukowcy widzieli tylko ciemne obszary, z którymi zdają się łączyć kanały wypełnione płynącą cieczą. Część z ciemnych obszarów jest zupełnie czarna, co oznacza, że obszary te nie odbiły wcale sygnału radarowego i muszą być idealnie gładkie. Czasem wokół ciemnych obszarów widoczne są grzbiety, które mogły powstać w wyniku odłożenia się materiału w czasie parowania węglowodorów.

Grafika komputerowa - próbnik Huygens spaceruje po Tytanie.

Astronomowie po zapoznaniu się z wynikami badań sondy Cassini przypuszczają, że atmosfera Tytana przypomina swym składem chemicznym atmosferę Ziemi z czasów, gdy jeszcze nie było w niej tlenu. Tlen produkowany jest na Ziemi przecież przez organizmy żywe. Zauważają jednak różnice; temperatura atmosfery blisko powierzchni Tytana wynosi ok. – 180 stopni Celsjusza, a ciśnienie jest o mniej więcej połowę wyższe od tego, jakie panuje na powierzchni naszej Ziemi. W ogóle powierzchnia Tytana może zawierać wiele substancji chemicznych, które kiedyś występowały na Ziemi. Zbadanie Tytana przez teleskop, bez próbnika Huygens, byłoby niemożliwe, gdyż chmury które tworzą się w jego atmosferze są bardzo gęste. Astronomowie wciąż jeszcze odsłaniają tajemnice Tytana dzięki danym z orbitera Cassini.

Opracowanie tekstu: Agnieszka Zawada

Odsłony: 6702