Niebo w styczniu 2008

Niebo w styczniu 2008 - AstronomiaW styczniu noce są coraz krótsze a Słońce na coraz dłużej pojawia się nad horyzontem.Ponadto styczeń szykuje nam kilka niespodzianek w postaci: jasnej komety 8P/Tuttle, nadal jasnego Marsa i Saturna, który zbliża się do opozycji. Wysokie maksimum aktywności Kwadrantydów też powinno być nie lada atrakcją dla fanów astronomii.

Słońce
Ziemia znajdzie się najbliżej Słońca 3 stycznia o godz. 5:00 naszego czasu, a zatem Słońce będzie wtedy w perygeum w odległości około 147 mln km. Dni są coraz dłuższe. W Warszawie 1 stycznia Słońce wzeszło o godz. 6:45, zaszło o godz. 14:33, a 31 stycznia wzejdzie o godz. 6:19, a zajdzie o 15:20. W styczniu Słońce wstępuje w znak Wodnika.

Księżyc
Bezksiężycowe noce będziemy mieli na początku stycznia

Kolejność faz Księżyca jest w styczniu następująca:

nów - 8 stycznia o godz. 12:37,
pierwsza kwadra - 15 stycznia o godz. 20:46,
pełnia - 22 stycznia o godz. 14:35
ostatnia kwadra - 30 stycznia o godz. 06:03.

W apogeum Księżyc znajdzie się w dniu 3 stycznia o godz. 9:05, w perygeum 19 stycznia o godz. 9:33 i ponownie w apogeum 31 stycznia o godz. 5:24.

Merkury
Wznosi się wieczorem coraz wyżej nad południowo-zachodnim horyzontem. W dniu 24 stycznia, pod koniec zmierzchu cywilnego (tj. ok. godzinę po zachodzie Słońca) planetę, świecącą z jasnością -0,4m, będzie można zobaczyć na wysokości ok. 8° nad horyzontem. Przez teleskop zobaczymy wtedy tarczę Merkurego o średnicy 7'', w fazie zbliżonej do kwadry.

Wenus
Obniża się coraz bardziej. Nad ranem możemy ją zobaczyć świecącą jako „Gwiazda Poranna” z jasnością -4m. O ile na początku stycznia, ok. godzinę przed wschodem Słońca, można ją zaobserwować na wysokości ponad 15° nad horyzontem, to pod koniec miesiąca wielkość ta zmaleje do jedynie ok. 7°. Przez teleskop będzie można wtedy zobaczyć tarczę planety o średnicy 13'', w fazie zbliżającej się do pełni.

Mars
widoczny jest przez cały styczeń, w pierwszej połowie nocy w konstelacji Byka. Po grudniowej opozycji Ziemia oddala się od Marsa, w związku z czym spada zarówno jego jasność (od -1,5m do -0,6m), jak też średnica tarczy (od 15'' do 12''). Nadal jednak będzie możliwa obserwacja szczegółów powierzchniowych przez niewielkie teleskopy amatorskie.

Niebo w styczniu 2008 - Astronomia

Jowisz
Widoczny będzie w pierwszych dniach stycznia nad ranem, nisko nad południowo-wschodnim horyzontem. Jednak pod koniec miesiąca jego wysokość nad horyzontem, godzinę przed wschodem Słońca, wyniesie zaledwie 5° co, pomimo jasności wynoszącej aż -2m, bardzo utrudni nawet dostrzeżenie planety na tle zorzy porannej.

Saturn
Zbliża się do opozycji i jest widoczny w drugiej połowie nocy, w gwiazdozbiorze Lwa. Świeci on z jasnością 0,6m. System pierścieni planety jest widoczny nawet przez niewielkie teleskopy amatorskie — do dostrzeżenia „Szczeliny Cassiniego” wystarczy teleskop o średnicy lustra 10 cm przy powiększeniu 100×.

Niebo w styczniu 2008 - Astronomia


Uran
Świeci wieczorem w gwiazdozbiorze Wodnika z jasnością 5,9m, jednak jego wysokość nad horyzontem (mierzona pod koniec zmierzchu astronomicznego, czyli dwie godziny po zachodzie Słońca) zmaleje w ciągu miesiąca od prawie 30° do zaledwie 12°.

Neptun
Znajduje się na niebie 10° niżej, co przy jasności zaledwie 8m sprawia, że już na początku miesiąca jego obserwacja jest bardzo trudna, a w połowie stycznia staje się niemożliwa.

Planeta karłowata (1) Ceres świeci z jasnością 8,2m. Można ją odnaleźć w pierwszej połowie nocy w gwiazdozbiorze Wieloryba.

Planeta karłowata (134340) Pluton wschodzi nad ranem niedługo przed wschodem Słońca i jest niewidoczna, ginąc w blasku zorzy porannej.


Komety

Na początku stycznia 2008 r. na najmniejszą odległość do Ziemi (2 stycznia na 0,2527 j.a.) zbliży się kometa krótkookresowa 8P/Tuttle.
Obserwacje komety na początku miesiąca ułatwi niezwykle wysokie położenie na niebie, jednak jej wysokość nad wieczornym horyzontem będzie szybko maleć i pod koniec stycznia jej obserwacje staną się niemożliwe. W związku z tym, że będzie to zapewne obiekt silnie rozmyty, najlepszym sprzętem obserwacyjnym do jej dostrzeżenia będzie lornetka. W styczniu kometa przejdzie przez gwiazdozbiory Trójkąta, Barana, Ryb i Wieloryba, by w trzeciej dekadzie miesiąca uciec na niebo południowe i przestać być dostępna obserwacjom z Polski. Pamiętajmy również, że położenie komety, a zwłaszcza jej jasność, mogą się nieco różnić od przewidywanych.

Meteory

W dniach od 1 do 5 stycznia promieniują Kwadrantydy. Maksimum aktywności spodziewane jest 4 stycznia. Radiant meteorów leży w gwiazdozbiorze Smoka. Nazwa roju pochodzi od nieistniejącego już na dzisiejszych mapach gwiazdozbioru Quadrans Muralis, umieszczonego w początkach XIX w. na granicy gwiazdozbiorów Smoka, Herkulesa i Wolarza. Obserwacjom Kwadrantydów w tym roku nie będzie przeszkadzał zbliżający się do nowiu Księżyc.


Inne ważne wydarzenia: (Momenty wszystkich zjawisk podane są w czasie uniwersalnym UT (Greenwich).Aby otrzymać datę w obowiązującym w styczniu w Polsce „czasie zimowym”, należy dodać 1 godzinę. Momenty złączeń planet z Księżycem podane są dla współrzędnych Warszawy. Dla każdego złączenia podano momenty największego zbliżenia obiektów na niebie.)

3 stycznia godz. 04:00 - Ziemia w peryhelium na swej okołosłonecznej orbicie w odl. 147 mln km od Słońca.

5 stycznia godz 01:00 - Złączenie Wenus z Księżycem w odl. 8°.

7 stycznia godz 13:00 - Złączenie Jowisza z Księżycem w odl. 5°.

9 stycznia godz 18:00 - Złączenie Merkurego z Księżycem w odl. 0,8°.

11 stycznia godz 02:00 - Złączenie Neptuna z Księżycem w odl. 1°.

20 stycznia godz 01:00 - Złączenie Marsa z Księżycem w odl. 0,6°.

20 stycznia godz 16:46 - Słońce wstępuje w znak Wodnika, jego długość ekliptyczna wynosi wówczas 300°.

22 stycznia godz 23:00 - Złączenie Merkurego z Neptunem w odl. 0,3°.

25 stycznia godz 03:00 - Złączenie Saturna z Księżycem w odl. 3°.

28 stycznia godz 07:00 - Merkury nieruchomy w rektascensji.

30 stycznia godz 22:00 - Mars nieruchomy w rektascensji.

Odsłony: 4050