Niebo w październiku 2010

Niebo w październiku 2010 - AstronomiaPaździernikowe niebo z całą pewnością należeć będzie do Orionidów, Jowisza oraz komety 103P/Hartley. Dni robią się coraz krótsze, co widać po momentach wschodu i zachodu Słońca. W Warszawie 1 października Słońce wzejdzie o 6:37, zajdzie o 18:14, a 31 października wzejdzie o 6:29, zachodzi o 16:09. W październiku Słońce wstępuje w znak Skorpiona.

Kolejność faz Księżyca z październiku:

Ostatnia kwadra (oświetlona lewa połowa tarczy) - 1 października godz. 05:52.
Nów (tarcza niewidoczna) - 7 października godz. 20:44.
Pierwsza kwadra (oświetlona prawa połowa tarczy) - 14 października godz. 23:27.
Pełnia (tarcza całkowicie oświetlona) - 18 października godz. 20:19.

Księżyc znajdzie się najbliżej Ziemi (perygeum) 6 października o godzinie 15.42, a najdalej od nas (apogeum) 18 października o godzinie 20.19.

Planety

Merkury widoczny będzie na początku miesiąca nad ranem, nisko nad wschodnim horyzontem. 1 października, na godzinę przed wschodem Słońca, wzniesie się na maksymalną wysokość 6°, świecąc z jasnością -1,2m. Przez teleskop można będzie wtedy zobaczyć tarczę planety o średnicy 5'' w fazie zbliżającej się do pełni. Warunki do obserwacji planety nie są jednak łatwe bo będzie ona ginąć w blasku zorzy porannej.

Wenus znajduje się na niebie w pobliżu Słońca i jest niewidoczna.

Mars jest niewidoczny gdyż planeta ginie w blasku zorzy wieczornej, zachodząc niedługo po zachodzie Słońca.

Jowisz widoczny jest prawie całą noc na granicy gwiazdozbiorów Ryb i Wodnika. Planeta nadal znajduje się w pobliżu opozycji. Jej jasność jest bardzo duża (-2.9 wielkości gwiazdowej) więc warunki do jej obserwacji są świetne.

Saturn pojawi się na niebie w połowie października. Warunki obserwacji planety z dnia na dzień się poprawiają. O ile w połowie miesiąca, na początku świtu cywilnego, ginie ona w blasku zorzy porannej na wysokości zaledwie 5° nad wschodnim horyzontem, o tyle pod koniec października wysokość ta wzrasta aż do 17°. Jasność planety wynosi zaledwie +0,9m.

Uran świeci w pierwszej połowie nocy w gwiazdozbiorze Ryb. Do jego obserwacji najlepiej użyć lornetki lub teleskopu.

Neptun widoczny jest w gwiazdozbiorze Koziorożca. Jego warunki do obserwacji w stosunku do września się nie zmieniają.

Meteory

Od 2 października do 7 listopada promieniują szybkie, białe meteory ze śladami, z roju Orionidów (ORI), związanego z kometą 1P/Halley. Radiant meteorów leży na granicy gwiazdozbiorów Oriona i Bliźniąt. Właśnie stamtąd zdają się sypać gwiazdopodobne iskierki. Meteory są szybkie – osiągają 66 km/s. Ich rozbłyski trwają ułamek sekundy. Pojedyncze Orionidy bywają jasne i na kilka sekund zostawiają dymne smugi. W bieżącym roku maksimum aktywności przypada 21 października. Zważywszy na zwiększoną aktywność roju w poprzednich latach oraz na zbliżanie się do maksimum, występującego co 12 lat, jego obserwacje mogą być wartościowe.

Niestety w tym roku w obserwacjach Orionidów będzie nam przeszkadzał Księżyc. Pełnia wypada 23 października, a więc prawie dokładnie pokrywa się z maksimum aktywności roju. Najlepiej więc nastawić się na obserwacje między 16 a 20 października, w okolicach godziny 4 - 5 nad ranem. Księżyc znajdujący się kilka dni przed pełnią zdąży już wtedy zajść, a liczby godzinne powinny być wysokie.

Od 6 do 10 października promieniują wolne meteory z roju Drakonidów (GIA), związanego z kometą 21P/Giacobini-Zinner. Radiant meteorów leży w gwiazdozbiorze Smoka. W roku bieżącym przewidywane jest maksimum w dniu 8 października, jednak bardzo możliwe jest wystąpienie innych maksimów. W wieczornych obserwacjach tych meteorów nie będzie przeszkadzał Księżyc tuż po nowiu.

Od 14 do 27 października promieniują szybkie meteory z roju epsilon Geminidów (EGE). Radiant meteorów leży w gwiazdozbiorze Bliźniąt. W bieżącym roku maksimum aktywności przypada 18 października, toteż w obserwacjach tego wyjątkowo słabo zbadanego roju nie będzie przeszkadzał zachodzący wcześniej Księżyc po pierwszej kwadrze.

Komety

Z tygodnia na tydzień poprawiają się warunki do obserwacji komety 103P/Hartley 2. Na początku października kometa 103P/Hartley 2 przemknie pomiędzy gwiazdozbiorami Perseusza i Kasjopei, potem przeleci przez Woźnicę, a koniec października zastanie ją w Bliźniętach. Dla obserwatorów najważniejszym okresem będzie przełom września/października kiedy to kometa 103P/Hartley 2 będzie najjaśniejsza, a co za tym idzie najlepiej widoczna z naszej planety.
Kometa znajdzie się najbliżej Słońca 28 października tego roku. Moment ten prawie pokrywa się z największym zbliżeniem do Ziemi, do którego ma dojść 20 października, kiedy to kometa znajdzie się tylko 0.12 jednostki astronomicznej od naszej planety. Wszystko to ma stworzyć idealne warunki do obserwacji komety.
Obecnie kometa ma jasność około 8.5-9 wielkości gwiazdowych, co sprawia, iż można ją obserwować przez amatorskie teleskopy i duże lornetki. Obiekt cały czas jaśnieje i nawet jeśli będzie 2-3 razy słabszy niż mówią efemerydy, może być kometą łatwą do obserwacji nawet przez niewielką lornetkę.

Odsłony: 5079