Rozkład temperatury na ciele niebieskim na przykładzie Ziemi

Źródłem światła i ciepła na ciele niebieskim jest gwiazda. Źródłem światła i ciepła na Ziemi jest Słońce. Ilość ciepła jaką poszczególne rejony Ziemi otrzymują od Słońca nie jest jednakowa. Powierzchnia Ziemi jest różnie naświetlana w różnych miejscach oraz w różnych porach roku czy dnia. Naświetlenie przez Słońce zależy bowiem od kąta padania promieni słonecznych i od długości naświetlenia.

Izotermy są liniami nanoszonymi na mapę, łączącymi miejsca o takiej samej średniej temperaturze. Gdyby temperatura na Ziemi zależała wyłącznie od kąta padania promieni słonecznych i od długości naświetlenia to izotermy roczne na Ziemi przebiegałyby zgodnie z równoleżnikami. W rzeczywistości jest inaczej. Wynika to z różnicy pomiędzy właściwościami fizycznymi lądów i mórz. Lądy rozgrzewają się szybko, lecz szybko tracą ciepło, natomiast woda nagrzewa się wolniej i wolniej też stygnie .

Rozkład temperatury na ciele niebieskim na przykładzie Ziemi - Astronomia, astro-czemierniki.pl
Rys.1 Izotermy w Ameryce Północnej.

 

Rozkład temperatury na Ziemi zależy w takim razie od:
  • szerokości geograficznej (kąta padania promieni słonecznych),
  • rozmieszczenia lądów i oceanów,
  • oddalenia od mórz,
  • rodzaju i układów prądów morskich,
  • ukształtowania powierzchni,
  • wysokości terenu n.p.m. (każde 100 m wyżej to 0,6°C mniej),
  • cyrkulacji atmosferycznej,
  • rodzaju podłoża (ciemne podłoże szybciej się nagrzewa),
  • zachmurzenia,
  • szaty roślinnej (lasy dają cień),
  • rozkładu form powierzchni Ziemi,
  • ekspozycji stoków górskich,
  • przewietrzności terenu.
Rozkład temperatury na ciele niebieskim na przykładzie Ziemi - Astronomia, astro-czemierniki.pl
Rys. 2 Rozkład temperatury na Ziemi.

Opracowanie tekstu: Agnieszka Zawada
Odsłony: 6575
Kategoria: